Ekspercka dyskusja o wynikach SPBN
W poniedziałek 12 listopada br. odbyło się pierwsze spotkanie z ekspertami, rozpoczynające proces upowszechniania informacji o rezultatach Strategicznego Przeglądu Bezpieczeństwa Narodowego (SPBN), które 8 listopada br. zostały przyjęte przez Radę Bezpieczeństwa Narodowego.
Eksperci poparli główne wnioski Strategicznego Przeglądu Bezpieczeństwa Narodowego, a zwłaszcza jego podstawowe przesłanie mówiące o konieczności budowy zintegrowanego systemu bezpieczeństwa. Dzisiaj bowiem bezpieczeństwo Polski jest wciąż jeszcze "bezpieczeństwem resortowym".
Spotkanie rozpoczeło się od informacji wprowadzającej szefa BBN ministra Stanisława Kozieja, który szczególną uwagę zwrócił na interesy narodowe i cele strategiczne w dziedzinie bezpieczeństwa opracowane przez zespół problemowy pod przewodnictwem pana dr. Janusza Onyszkiewicza. Szef BBN omówił również organizację SPBN, przedstawił syntetyczne wnioski oraz zapoznał uczestników z głównymi rekomendacjami.
Uczestnicy spotkania wypowiadając się o rezultatach Przeglądu zgłaszali jednocześnie konstruktywne wnioski dotyczące aspektów merytorycznych, jak i metodologiczno-organizacyjnych. Podkreślano szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa narodowego następujących elementów: sytuacji demograficznej, energetyki oraz kapitału społecznego. Dużo uwagi poświęcono prognozowaniu wewnętrznych i zewnętrznych warunków bezpieczeństwa państwa. Wskazywano na potrzebę integracji działań w dziedzinie bezpieczeństwa na szczeblu rządu. Podkreślano konieczność zwrócenia większej uwagi na wywiad i kontrwywiad. Wskazywano, że wciąż wiele jest do zrobienia w obszarze przeciwdziałania zagrożeniom cybernetycznym, mimo że dokonano wiele na tym polu. Ożywioną dyskusję wywołał dylemat dotyczący rozbudowy sił ekspedycyjnych i terytorialnych. Wyrażano poparcie dla konsolidacji sił zbrojnych oraz szkolnictwa wojskowego. Uznano za niezbędne zainicjowanie dyskusji w sprawie sposobu podejmowania decyzji dotyczących wyboru programów modernizacyjnych sił zbrojnych.
Wśród aspektów metodologicznych poparto potrzebę ustanowienia zasady cyklicznego prowadzenia kolejnych strategicznych przeglądów bezpieczeństwa narodowego. Zasugerowano również rozważenie w kolejnych przeglądach odmiennego podejścia do cyklu strategicznego – poprzez metodę wykorzystywania najgorszych scenariuszy, tzw. worst-case scenarios.
Podsumowując spotkanie, szef BBN ustosunkował się do większości przedstawionych przez gości tez oraz podziękował za wszelkie uwagi. Jednocześnie zaprosił gości na kolejne spotkanie, którego tematem będzie reforma systemu dowodzenia i kierowania Siłami Zbrojnymi RP.
***
PRACE NAD SPBN (część I)
Zespół Interesów Narodowych i Celów Strategicznych
Strategiczny Przegląd Bezpieczeństwa Narodowego został rozpoczęty w styczniu 2011 r. przez Zespół Interesów Narodowych i Celów Strategicznych, który był jednym z czterech Zespołów Problemowych Komisji SPBN. Jego zasadniczym zadaniem było dokonanie oceny Polski jako podmiotu bezpieczeństwa narodowego oraz zdefiniowanie na tej podstawie interesów narodowych i celów strategicznych w dziedzinie bezpieczeństwa.
- Realizacja zadania polegała na opracowaniu odpowiedzi na następujące pytania:W jaki sposób kształtowanie się tożsamości narodowej i własnej państwowości wpływało i wpływa na interesy narodowe i cele strategiczne Polski w dziedzinie bezpieczeństwa?
- Jakim strategicznym potencjałem społecznym i gospodarczym (ludzkim, materialnym i organizacyjnym) dysponuje Polska jako podmiot bezpieczeństwa i jak wpływa to na interesy narodowe i cele strategiczne w dziedzinie bezpieczeństwa?
- Jakim strategicznym potencjałem obronnym i ochronnym (dyplomacja, siły zbrojne, wywiad, kontrwywiad, służby i straże bezpieczeństwa i ochrony) dysponuje Polska jako podmiot bezpieczeństwa i jak wpływa to na interesy narodowe i cele strategiczne w dziedzinie bezpieczeństwa?
- Jakie interesy narodowe ma Polska w XXI wieku i jakie wynikają z nich cele strategiczne w dziedzinie bezpieczeństwa obecnie i w perspektywie 20 lat?
Zespół zrealizował zadanie w dwóch etapach: w pierwszym - dokonał weryfikacji, na podstawie wniosków z analizy historycznej i diagnozy potencjału, obecnych interesów narodowych i celów strategicznych ujętych w obowiązującej strategii bezpieczeństwa narodowego; w drugim – na podstawie sprzężeń zwrotnych z rezultatami pracy pozostałych Zespołów Problemowych dokonał korekty katalogu interesów narodowych i celów strategicznych w perspektywie 20 lat.
W skład Zespołu wchodziło 14 osób. Przewodniczącym Zespołu był dr Janusz Onyszkiewicz, jego zastępcą - płk prof. dr hab. Stanisław Zajas.
CZŁONKOWIE ZESPOŁU:
dr Janusz |
Centrum Stosunków Międzynarodowych |
prof. dr hab. Stanisław |
Akademia Obrony Narodowej |
prof. dr hab.Andrzej |
Uczelnia Łazarskiego Wydział Prawa, Katedra Historii Prawa |
dr Agnieszka |
Instytut Stosunków Międzynarodowych, |
dr Tadeusz |
Stowarzyszenie Euro-Atlantyckie, UKSW Instytut Prawa Międzynarodowego, UE i Stosunków Międzynarodowych |
płk dr hab. Dariusz S. |
Akademia Obrony Narodowej |
Krzysztof |
|
dr hab. Robert |
Katedra Historii Dyplomacji Polityki Międzynarodowej |
prof. dr hab. Julian SKRZYP |
Akademia Obrony Narodowej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Wydział Zarządzania |
dr hab. Mirosław |
Instytut Stosunków Międzynarodowych, |
Maria |
Stowarzyszenie Euro-Atlantyckie |
prof. dr hab. Ryszard ZIĘBA |
Instytut Stosunków Międzynarodowych, |
dr hab. Justyna ZAJĄC |
Instytut Stosunków Międzynarodowych, |
Łukasz POLINCEUSZ, |
Biuro Bezpieczeństwa Narodowego |
Zespół odbył ponad 20 spotkań, prezentował materiały robocze w czasie pierwszej konferencji plenarnej Komisji SPBN w kwietniu 2011 roku. Na potrzeby Zespołu opracowano 10 ekspertyz.
Materiały wypracowane przez Zespół stanowiły podstawę do pracy dla pozostałych Zespołów Problemowych, w tym przede wszystkim dla Zespołu Oceny Środowiska, który rozpoczął prace w drugiej kolejności.