Posłowie zapoznali się z koncepcją strategicznej odporności kraju na agresję
8 lipca br. szef BBN spotkał się z przedstawicielami klubów PO, PiS, Twój Ruch, PSL, SLD oraz koła Solidarna Polska. Rozmowy poświęcone były przygotowywanej w Biurze propozycji koncepcji działań zwiększających strategiczną odporność Polski na agresję. Proponowane rozwiązania uwzględniają m.in. wnioski z obecnego kryzysu rosyjsko-ukraińskiego, w tym w szczególności stosowanej przez Rosję taktyki działań „podprogowych”, utrudniających uzyskanie konsensusu decyzyjnego w NATO i UE.
W czasie spotkania dyskutowano także o prezydenckiej inicjatywie dotyczącej zwiększenia budżetu obronnego z 1,95 proc. PKB do 2 proc.
Strategiczna odporność kraju to, obok działań regularnych sił zbrojnych, podstawowy element systemu obrony państwa. Wobec zagrożeń o charakterze asymetrycznym, niekonwencjonalnym i hybrydowym odporność taka to także najskuteczniejszy czynnik odstraszania potencjalnego agresora. Szczegółowe propozycje BBN obejmują m.in. reformę Narodowych Sił Rezerwowych, poszerzenie zadań i zwiększenie liczebności Wojsk Specjalnych, reformę obrony cywilnej, szerokie uwzględnienie kwestii cyberbezpieczeństwa czy wykorzystanie potencjału społecznych organizacji proobronnych.
O potrzebie wzmocnienia i skoordynowania działań państwa w tym zakresie Prezydent Bronisław Komorowski mówił podczas marcowej odprawy kadry kierowniczej MON i SZ RP: Unowocześnienie sił zbrojnych to podstawowy warunek umacniania obronności państwa. Ale system obronności to coś więcej. Zwracam uwagę na konieczność zaangażowania w to zadanie pozamilitarnych struktur państwa, a także organizacji społecznych i obywateli. Tylko w ten sposób można zapewnić to, co dla obrony ma wartość szczególną, a mianowicie strategiczną odporność kraju na ewentualną agresję. W świetle wniosków z niebezpiecznego konfliktu w naszej części Europy, w pobliżu naszych granic, taki system działań zwiększających strategiczną odporność Polski staje się pilną koniecznością.
Przed spotkaniem z posłami rozwiązania prezentowane były przedstawicielom m.in. Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Sił Zbrojnych, a także poszczególnych niemilitarnych służb mundurowych oraz pozarządowym ekspertom z dziedziny bezpieczeństwa i obronności. Intencją BBN jest przedstawienie Prezydentowi RP gotowych propozycji rozwiązań do końca tego roku, opracowanych w konsultacji z MON i innymi strukturami państwa.
Poszczególne kluby i koła reprezentowali posłowie Jadwiga Zakrzewska (PO), Antoni Macierewicz i Mariusz Kamiński (PiS), Janusz Palikot (TR), Bartłomiej Bodio (PSL), Stanisław Wziątek (SLD) oraz Arkadiusz Mularczyk (SP).
***
Zarys koncepcji systemu strategicznej odporności kraju na agresję
(zobacz prezentację szefa BBN)
Ideą systemu jest skoordynowanie różnych działań (legislacyjnych, operacyjnych, szkoleniowych, organizacyjnych, technicznych itp.) w wielu sektorach bezpieczeństwa mające służyć zwiększeniu strategicznej odporności kraju na zagrożenia, jako jednemu z ważnych wymiarów współczesnego odstraszania (powstrzymywania, odstręczania), w tym także przed próbami "miękkiej", asymetrycznej agresji. Należą do nich przede wszystkim:
- Działania przeciwdywersyjne oraz działania nieregularne na terytorium zajętym przez przeciwnika
- Wsparcie wojsk operacyjnych w działaniach regularnych
- Przygotowywanie rezerw mobilizacyjnych
- Operacyjne przygotowanie terytorium i ochrona obiektów infrastruktury krytycznej
- Zapewnienie bezpieczeństwa obywateli i struktur państwa, w tym powszechna ochrona ludności
- Obronne przygotowanie społeczeństwa, w tym prowadzenie powszechnej edukacji dla bezpieczeństwa.
Stosownie do tych działań powinny zostać określone zadania dla poszczególnych podmiotów. Takich jak wojska specjalne, zreformowane Narodowe Siły Rezerwowe, niewojskowe formacje bezpieczeństwa i ochrony ludności czy pozarządowe organizacje proobronne. To także zadania związane z doskonaleniem systemu rezerw mobilizacyjnych.
Prowadzenie oraz organizowanie działań przeciwdywersyjnych oraz działań nieregularnych na terytorium zajętym przez przeciwnika powinno być realizowane przez Wojska Specjalne W związku z tym rozważyć należy ukierunkowanie ich zadaniowo na obronę kraju (co powinno zostać ujęte m.in. w takich dokumentach jak Polityczno-Strategiczna Dyrektywa Obronna); zwiększenie ich liczebności (m.in. poprzez włączenie w ich skład OS Żandarmerii Wojskowej); oraz organizowanie szkolenia ich na terytorium kraju z pozostałymi strukturami państwa.
Zadaniem Narodowych Sił Rezerwowych powinno być lokalne wspieranie działań wojsk operacyjnych i innych sił bezpieczeństwa, a także uczestniczenie w działaniach nieregularnych na terytorium opanowanym przez przeciwnika. Przygotowanie do realizacji tego zadania powinno opierać się na zreformowaniu NSR tak, aby stanowiły one odrębne formacje przy jednostkach wojskowych, przewidziane w operacyjne podporządkowanie Wojewódzkich Sztabów Wojskowych („wojsko wojewodów”), oraz aby w ich skład wchodzili przede wszystkim rezerwiści, a nie jak obecnie kandydaci do służby zawodowej.
Konieczne jest przygotowanie systemu rezerw mobilizacyjnych, umożliwiających strategiczne rozwinięcie sił zbrojnych do wielkości i struktury czasu wojny oraz ich uzupełnianie w toku działań wojennych. Do zadań w tym zakresie należałoby odpowiednie zaplanowanie potrzeb mobilizacyjnych, zorganizowanie zasobów mobilizacyjnych oraz szkolenie rezerw mobilizacyjnych.
Zapewnianie bezpieczeństwa struktur państwa, obywateli i infrastruktury krytycznej przed zagrożeniami zbrojnymi zapewniać powinny niewojskowe formacje bezpieczeństwa. Wiąże się to z koniecznością odpowiedniego określenia zadań oraz przygotowania Policji, służb specjalnych, straży samorządowych czy również agencji ochroniarskich i formacji ochrony obiektów.
Za ochroną ludności cywilnej przed skutkami zagrożeń militarnych i niemilitarnych w czasie wojny powinny odpowiadać określone formacje ochrony ludności. Zadania preparacyjne na tym obszarze powinny polegać m.in. na stworzeniu systemu ratowniczego z udziałem takich służb jak Państwowa Straż Pożarna czy pogotowia ratunkowe, wykorzystanie w systemie ratownictwa Ochotniczych Straży Pożarnych oraz stworzenie struktur Obrony Cywilnej na czas wojny.
Istotną rolę w systemie powinny pełnić społeczne organizacje proobronne (stowarzyszenia, klasy mundurowe, grupy rekonstrukcyjne) realizujące zadania kształtowania obywateli i społeczności lokalnych na rzecz bezpieczeństwa państwa oraz przygotowania ich do działania w warunkach zagrożenia i wojny, w tym realizacji powinności obronnych.
