Obchody 100. rocznicy bitwy pod Krechowcami
W niedzielę 23 lipca w Augustowie odbyła się uroczystość 100. rocznicy bitwy pod Krechowcami, stoczonej przez 1. Pułk Ułanów. Obchody odbyły się pod honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Uczestniczył w nich przedstawiciel Szefa BBN, który odczytał list Szefa Biura ministra Pawła Solocha.
- Przed 100 laty, pułkownik Bolesław Mościcki, dowódca 1 Pułku Ułanów meldował: „błyskawicznie atakowałem przeciwnika, który oszołomiony nieoczekiwanym natarciem, cofnął się straciwszy wielką ilość porąbanych i rannych”.
Działo się to w dniu 24 lipca 1917 roku. To wówczas, pod wsią Krechowce nieopodal Stanisławowa żołnierz polski zapisał kolejną chlubną i piękną kartę w dziejach walk naszego oręża. Przez wiele godzin kawalerzyści 1 Pułku Ułanów walczyli z kilkakrotnie liczniejszymi oddziałami wroga. Odpierając ataki piechoty niemieckiej, szarżując, ułani wykazali się niebywałą wprost odwagą i hartem ducha. Bój po Krechowcami był początkiem wielkiej epopei pełnej zwycięstw i przykładów męstwa ułanów, których od tamtej pory zwano krechowieckimi.
Szlak bojowy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich jest zaiste imponujący. W walkach o niepodległość i granice w latach 1918-1920 żołnierze jednostki walczyli z Ukraińcami pod Gródkiem Jagiellońskim, Łuckiem i Radziwiłłowem. Bili bolszewicką jazdę Budionnego pod Włodarką i Cześnikami. A w ostatnich dniach wojny z Rosją Sowiecką, po brawurowym zagonie, zdobyli Korosteń. W kampanii 1939 roku ułani krechowieccy krwawili w bitwach pod Zambrowem, Olszewem i Kockiem. Pułk został odtworzony w ramach struktur ZWZ-AK i Polskich Sił Zbrojnych. Wieczną chwałą okryli się Krechowiacy w kampanii włoskiej 2 Korpusu Polskiego w bitwach o Monte Cassino, Ankonę i Bolonię.
Należy podkreślić, że 1 Pułk Ułanów Krechowieckich był formacją wyjątkową w polskiej armii. Jego żołnierze, podoficerowie i oficerowie należeli do ścisłej elity Wojska Polskiego. Nie będzie chyba też przesadą jeśli stwierdzę, iż byli oni elitą elit. Wyrazem uznania dla odwagi, męstwa i zasług bojowych ułanów krechowieckich było nadanie najwyższego polskiego odznaczenia wojskowego - Krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Obecnie tradycje 1 Pułku Ułanów Krechowieckich kultywuje batalion czołgów 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej. Ufam, że historia walk, pełnych bezprzykładnej odwagi, bohaterstwa i poświęcenia Krechowiaków w służbie Polsce, jest częścią etosu tej współczesnej jednostki pancernej. Z historii żołnierzy Krechowiaków wszyscy powinniśmy czerpać siłę do wytrwalej służby i pracy. Niech Ich postawa będzie dla nas wszystkich wzorem zapału, hartu i poświęcenia we wszystkich działaniach na rzecz umacniania niepodległości najjaśniejszej Rzeczypospolitej.
W dniu święta 1 Pułku Ułanów Krechowieckich pragnę również przywołać i oddać cześć wszystkim poległym, zamordowanym, zamęczonym i zmarłym żołnierzom tej jednostki. Cześć Ich Pamięci! Wieczna chwała bohaterom! - napisał Szef BBN.
Podczas wydarzenia p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, uhonorował Medalami „Pro Patria” osoby zasłużone w kultywowaniu pamięci o walkach o niepodległość ojczyzny.
Obchody rozpoczęła msza święta w kościele pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, koncelebrowana w intencji żołnierzy 1. Pułku Ułanów Krechowieckich i żołnierzy Augustowskiego Obwodu AK oraz ich rodzin.
Po mszy świętej odbył się Apel Pamięci. Złożono także wieńce przed pomnikiem upamiętniającym Ułanów Krechowieckich oraz przed pomnikiem żołnierzy Augustowskiego Obwodu Armii Krajowej.
***
24 lipca 1917 roku pierwsza polska konna formacja, która powstała przy armii rosyjskiej, stoczyła niezwykły bój pod Krechowcami. 1 Pułk Ułanów pod dowództwem Bolesława Mościckiego powstrzymał natarcie Niemców na Stanisławów. Liczący zaledwie 400 „szabel” pułk, bez karabinów maszynowych i bez wsparcia artylerii, przez ponad 5 godzin opóźniał działania 2 batalionów piechoty niemieckiej, wspieranych przez artylerię i dwa szwadrony kawalerii – razem blisko 2000 żołnierzy. W czasie bitwy ułani wykonali sześć szarż w szyku konnym, nie licząc szarż na kawalerię nieprzyjaciela, która walki nie podjęła. O tej bitwie pisała nie tylko prasa polskojęzyczna, ale także rosyjska, niemiecka, austriacka i francuska, rozsławiając imię polskich ułanów w całej Europie.
Źródło: inf. własna, PAP
fot. Starostwo Powiatowe w Augustowie