Kwartalnik "Bezpieczeństwo Narodowe" 34/2015
Najnowszy numer kwartalnika "Bezpieczeństwo Narodowe", którego wydanie zbiegło się z końcem kadencji Prezydenta Bronisława Komorowskiego, otwiera tekst szefa BBN Stanisława Kozieja przybliżający aktywność Prezydenta w sprawach bezpieczeństwa. Ponadto w numerze znalazły się artykuły poświęcone m.in. wydatkom obronnym państw NATO, kryzysowi ekonomicznemu w Rosji czy bezpieczeństwu w rejonie Azji.
***
Kwartalnik "Bezpieczeństwo Narodowe"
Numer 34/2015
W numerze:
Prezydentura Bronisława Komorowskiego – synteza działalności w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego RP
Stanisław Koziej
Prezydentura Bronisława Komorowskiego stała się zwieńczeniem jego doświadczenia i dorobku życiowego bazującego na wychowaniu patriotycznym i rodzinnym, opozycyjnej działalności przed 1989 r., a w wolnej Polsce – działalności publicznej, w tym szczególnie pracy w Ministerstwie Obrony Narodowej i aktywności parlamentarnej. Wyznacznikami tych doświadczeń stało się sześć priorytetów prezydentury Bronisława Komorowskiego: rodzina, konkurencyjność gospodarki, bezpieczeństwo, dobre prawo, nowoczesny patriotyzm i dialog. Wśród tych obszarów sprawy związane z bezpieczeństwem narodowym, z uwagi na szczególne prerogatywy Prezydenta RP jako najwyższego zwierzchnika Sił Zbrojnych RP, zajęły istotne miejsce.
Na drodze do szczytu NATO w Warszawie – wydatki obronne państw Sojuszu
Paweł Pietrzak, Kamil Sobczyk
Siła i wiarygodność Sojuszu Północnoatlantyckiego opierają się na posiadanych przez państwa członkowskie zdolnościach obronnych. To z kolei warunkuje potrzebę ponoszenia odpowiednich nakładów na obronność przez te państwa. „Dywidenda pokoju”, która nastała po zakończeniu okresu zimnej wojny, spowodowała znaczący spadek wydatków obronnych, szczególnie wśród europejskich państw NATO. Sojusz Północnoatlantycki przez cały okres pozimnowojenny starał się rozwijać partnerską współpracę z Federacją Rosyjską, opartą na wzajemnym zrozumieniu oraz przewidywalnej i przejrzystej współpracy. Dziś, w świetle powrotu Rosji do agresywnego i rewizjonistycznego kursu w swej polityce bezpieczeństwa, NATO musi wrócić do swych korzeni, związanych w pierwszej kolejności z obroną terytorium państw członkowskich opartą na wiarygodnym odstraszaniu. Skuteczna i sprawna realizacja tego zadania oznacza m.in. konieczność wzrostu nakładów na obronność państw NATO do zalecanego poziomu 2 proc. PKB oraz przeznaczania co najmniej 20 proc. z tej kwoty na nowoczesne uzbrojenie oraz badania i rozwój.
Biznes z asekuracją. Niemiecko-rosyjska współpraca w sektorze gazowym w kontekście konfliktu rosyjsko-ukraińskiego
Ryszarda Formuszewicz
W kontekście pogorszenia stosunków z Rosją współpracę w sektorze energetycznym w Niemczech nadal postrzega się jako w zasadzie bezalternatywną w perspektywie krótko- i średnioterminowej. Mocno ucierpiała wprawdzie reputacja wiarygodnego rosyjskiego dostawcy, jednak Niemcy uznają biznesowe powiązania niemieckich firm z Gazpromem za gwarancję pewności dostaw gazu, zwłaszcza poprzez Gazociąg Północny. Dominuje przekonanie, że właściwą odpowiedzią na obniżoną wiarygodność Rosji nie jest ograniczenie współpracy z partnerami rosyjskimi, tylko dywersyfikacja dostaw – oceniana jako relatywnie dobra w porównaniu z innymi państwami europejskimi – oraz sprawna realizacja transformacji energetycznej. Znaczący udział gazu w miksie energetycznym przy prognozowanym wzroście zależności od importu tego paliwa przesądza o atrakcyjności niemieckiego rynku z rosyjskiej perspektywy.
Relacje Chin z wybranymi państwami w Azji Południowo-Wschodniej i Wschodniej oraz ich wpływ na bezpieczeństwo w regionie
Przemysław Pacuła
W ostatnich latach pogarsza się sytuacja bezpieczeństwa w regionie Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Polityka Chin staje się coraz bardziej asertywna względem państw sąsiednich, a odkrycie złóż gazu i ropy pod dnem akwenów Mórz Południowoi Wschodniochińskiego doprowadziło do zaostrzenia rywalizacji o dostęp do tych surowców. Do eskalacji napięć przyczynia się również zmiana w polityce bezpieczeństwa Japonii, która stopniowo odchodzi od pacyfizmu narzuconego jej przez USA po przegranej w II wojnie światowej. W tle rozgrywa się rywalizacja chińsko-amerykańska i kwestia bezpieczeństwa międzynarodowego handlu, którego 15 proc. odbywa się szlakami w regionie Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej.
Sankcje i kontrsankcje. Przyczyny obecnego kryzysu ekonomicznego w Rosji
Anna Madej
Kwestia sankcji i kontrsankcji nie wydaje się obecnie kluczowa dla sytuacji ekonomicznej Rosji. Ograniczenia, wprowadzone po aneksji Krymu, mogą wzmagać problemy strukturalne gospodarki rosyjskiej, które ujawniły się w związku ze spadkiem cen surowców. Z tej perspektywy większym kłopotem dla władz Rosji może być zmarnowanie „tłustych lat” niż reakcja świata zachodniego na sytuację na Ukrainie. Osłabienie współpracy może mieć jednak znaczenie w dalszej perspektywie, oddalając szanse potrzebnej modernizacji.
Bezpieczeństwo międzynarodowe w 2013 r. z perspektywy Rocznika SIPRI – omówienie i komentarz
Zdzisław Lachowski
Roczniki SIPRI są doskonałym przykładem prezentacji i analizy „twardych”, starannie weryfikowanych faktów i danych, co maksymalnie zbliża je do obiektywnej narracji istotnych wydarzeń i procesów w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego. Lektura edycji prezentującej 2013 r. nie jest fascynująca w porównaniu z wydarzeniami w następnych latach, jednak kompleksowo prezentuje szeroką panoramę nadchodzącej zmiany w obszarze bezpieczeństwa, konfliktów, operacji pokojowych, zarządzania kryzysowego, zbrojeń oraz ich kontroli, nieproliferacji i rozbrojenia.
Recenzje:
- Agnieszka Pikulicka-Wilczewska, Richard Sakwa (red.): Ukraine and Russia: People, Politics, Propaganda and Perspectives, Paweł Świeżak
- Michael Rubin: Dancing with the Devil. The perils of engaging rogue regimes, Przemysław Pacuła
- Oliver Thränert i Martin Zapfe (red.): Strategic Trends 2015. Key Developments in Global Affairs, Sławomir Kamiński
- Jan Waskan i Sławomir Sadowski (red.): Zanikające blizny. Kontrowersje wobec skutków II wojny światowej, Paweł Malendowicz
- Zbigniew Nawrocki (red.): Sekretna wojna. Z dziejów kontrwywiadu II RP, Marcin Kwiecień
- George Friedman: Flashpoints. The emerging crisis in Europe, Adam Brzozowski
***
Biogramy autorów
Informacja dla autorów
Procedura recenzowania zewnętrznego
ZOBACZ CAŁY NUMER:
Kwartalnik "Bezpieczeństwo Narodowe" Nr 34
Redaktor Naczelny
dr Zbigniew Włosowicz
Zastępca Redaktora Naczelnego
Monika Biernat
Konsultacja naukowa
dr Zdzisław Lachowski
Rada Programowa
dr Zbigniew Włosowicz (przewodniczący), Monika Biernat (sekretarz), dr Krzysztof Liedel, Czesław Juźwik, Paweł Pietrzak
Zespół redakcyjny
Monika Biernat, Paulina Calińska, Michał Grzelak (sekretarz) dr Mariusz Fryc, Kamil Sobczyk
Wydawca
Biuro Bezpieczeństwa Narodowego
Artykuły przekazano do druku w lipcu 2015 r. Kopiowanie całości bądź części artykułów możliwe jest tylko za zgodą redakcji. Wszystkie artykuły zamieszczone w kwartalniku wyrażają poglądy autorów.
Numer ISSN 1896-4923
Kwartalnik „Bezpieczeństwo Narodowe” wydawany jest przez Biuro Bezpieczeństwa Narodowego od 2006 r. W 2012 r. otrzymał status czasopisma naukowego, za publikację w którym Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznaje obecnie 6 punktów. Artykuły analityków BBN oraz autorów zewnętrznych poruszają kwestie związane z polityczno-strategicznymi, militarnymi i pozamilitarnymi kwestiami bezpieczeństwa narodowego oraz międzynarodowego.
ZOBACZ: Poprzednie numery kwartalnika