Wilno. Szczyt B9 i Państw Nordyckich
O wzmocnieniu bezpieczeństwa wschodniej flanki NATO, rosyjskiej agresji na Ukrainę oraz zbliżającym się szczycie Sojuszu Północnoatlantyckiego w Hadze dyskutowali liderzy Bukaresztańskiej Dziewiątki i Państw Nordyckich, w tym Prezydent RP Andrzej Duda.
Prezydent Litwy Gitanas Nausėda gościł w Wilnie liderów krajów bałtyckich: Litwy, Łotwy i Estonii, nordyckich: Szwecji, Finlandii, Danii, Norwegii i Islandii, a także Bukaresztańskiej Dziewiątki, czyli inicjatywy łączącej państwa wschodniej flanki NATO. Poza krajami bałtyckimi i Polską były to: Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia i Bułgaria.
Cieszę się, że będziemy dyskutowali o najważniejszych kwestiach związanych z bezpieczeństwem. To jest ważne, zwłaszcza przed zbliżającym się szczytem NATO w Hadze. Mamy taki zwyczaj – śmiało mogę powiedzieć, że od prawie 10 lat – spotykamy się w tej formule i rozmawiamy przed szczytami Sojuszu Północnoatlantyckiego. Wierzę w to, że w Hadze podejmiemy bardzo ważną decyzję podwyższającą w krajach NATO wydatki na obronność.
Dodał, że ostatnio zgłaszana propozycja przez Sekretarza Generalnego NATO Marka Rutte zakłada, by na obronność było przeznaczane 3,5 proc. PKB przez kraje NATO oraz 1,5 proc. PKB na rozwój przemysłowy i rozwój badań, zmierzający w kierunku umacniania bezpieczeństwa i obronności. "W sumie prawie 5 proc. Jeżeli taka decyzja byłaby podjęta, to byłbym z tego bardzo zadowolony" – stwierdził Prezydent RP.
Przypomniał, że obecnie Polska wydaje 4,7 proc. swojego PKB "po to, by wzmocnić swój potencjał odstraszania i byśmy nie zostali zaatakowani jako państwo członkowskie Sojuszu Północnoatlantyckiego".
Sesja otwierająca Szczyt Państw Bukaresztańskiej Dziewiątki i Państw Nordyckich rozpoczęła się przed południem w wileńskim pałacu Wielkich Książąt Litewskich. Następnie liderzy wzięli udział w sesji plenarnej "Przygotowanie do Szczytu NATO w Hadze".
Na marginesie szczytu Prezydent Andrzej Duda rozmawiał z Prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.
Podczas konferencji prasowej Prezydent RP zwrócił szczególną uwagę na udział w szczycie Prezydenta Ukrainy oraz Sekretarza Generalnego NATO, a także przedstawicieli państw nordyckich. "To ważny krok w kierunku budowania zintegrowanej północno–wschodniej przestrzeni bezpieczeństwa NATO" – powiedział.
Prezydent RP przypomniał również o wniosku, który zakłada podniesienie przez kraje Sojuszu Północnoatlantyckiego wydatków na obronność do 3 proc. PKB. "Trzy miesiące temu przekazałem Sekretarzowi Generalnemu NATO Markowi Rutte prośbę o poruszenie tej kwestii w Hadze [podczas Szczytu NATO]" – podkreślił.
Dziś cieszę się, że wszyscy się co do tego zgadzamy i że nasze ambicje są jeszcze większe – do 5 proc. PKB na obronę. Mamy nadzieję, że sojusznicy pójdą w nasze ślady.
Dyskutowano też o wzmocnieniu relacji transatlantyckich i strategicznego sojuszu z USA. "Wśród naszych partnerów w regionie panuje powszechne zrozumienie, że Europa musi wziąć większą odpowiedzialność za własne bezpieczeństwo" – ocenił Andrzej Duda.
Podziękował też za współpracę w ramach Bukaresztańskiej Dziewiątki przez okres jego prezydentury i podkreślił, jak ważny jest to format dla państw członkowskich. "Współtworzenie, a później współrozwijanie tego formatu było jednym z najważniejszych i najcenniejszych aspektów mojej prezydentury. Przez ostatnie dziesięć lat B9 było skutecznym narzędziem wzmacniającym głos państw wschodniej flanki NATO" – dodał.
CAŁE OŚWIADCZENIE [EN]
CAŁE OŚWIADCZENIE [PL]
W rozmowach Prezydentowi RP towarzyszyli: Szef BBN Dariusz Łukowski, Szef Biura Polityki Międzynarodowej Wojciech Kolarski oraz Zastępca Szefa BBN Mieszko Pawlak.
We wtorek – drugiego dnia wizyty na Litwie – polski przywódca odbył spotkania bilateralne z litewskimi liderami: Prezydentem Gitanasem Nausėdą oraz Premierem Gintautasem Paluckasem.
Szef BPM Wojciech Kolarski zapowiedał, że będzie to sposobność do podsumowania dekady dobrej współpracy polsko–litewskiej. Wśród najważniejszych obszarów rozwoju prezydencki Minister wskazał kwestie infrastrukturalne i energetyczne, jak budowę interkonektorów gazowych czy tras Rail Baltica i Via Baltica.