181. rocznica wybuchu Powstania Listopadowego - Wydarzenia - Biuro Bezpieczeństwa Narodowego

Obchody zorganizowały władze samorządowe dwóch warszawskich dzielnic: Pragi-Południe i Rembertowa wspólnie z organizacjami społecznymi: Krąg Pamięci Narodowej i Stowarzyszenie „Olszynka Grochowska” oraz Parafia pw. św. Wacława z Woli.

Uroczystość, którą poprzedziła msza św. polowa, obyła się w asyście podchorążych z Wojskowej Akademii Technicznej i Dowództwa Garnizonu Warszawa. W jej trakcie został odczytany apel poległych i oddano salwę honorową. Na ceremonię przybyli przedstawiciele MON, przedstawiciele z urzędów dzielnicowych m.st. Warszawy, organizacji i związków kombatanckich oraz harcerskich, a także mieszkańcy osiedli Wygada, Kawęczyn i Grochów. Uczestnicy uroczystości złożyli wieńce przed Pomnikiem Bitwy pod Olszynką Grochowską.

Pomnik Bitwy pod Olszynką Grochowską (Pomnik Bitwy Grochowskiej) znajduje u zbiegu ulic Szerokiej i Traczy (na skraju rezerwatu przyrody Olszynka Grochowska, warszawskie osiedle Kawęczy-Wygoda). Pomnik upamiętnia największą bitwę Powstania Listopadowego – bitwę o Olszynkę Grochowską z 25 lutego 1831 r., w której 59 tys. Rosjan pod dowództwem feldmarszałka Iwana Dybicza, dysponujących 178 armatami próbowało kilkoma falami natarcia przełamać linię obrony Polaków. Wojskami polskimi liczącymi ok. 36 tys. żołnierzy i 114 armatami dowodził generał Józef Chłopicki. Polacy zatrzymali natarcie na Warszawę, a na placu boju pozostało prawie 7,3 tys. powstańców i niemal 10 tys. żołnierzy carskich. W 1916 r. Towarzystwo Przyjaciół Grochowa postawiło na jednej z wydm w miejscu bitwy drewniany krzyż upamiętniający biorących w niej udział bohaterów. W setną rocznicę zmagań, w 1930 r., krzyż wymieniono na metalowy. Tradycyjnie uroczystości pod pomnikiem odbywają się corocznie w rocznicę bitwy oraz w rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego.

Powstanie Listopadowe wybuchło wieczorem 29 listopada 1830 r. Zostało wzniecone przez grupę podchorążych ze Szkoły Podchorążych Piechoty, którymi dowodził podporucznik Piotr Wysocki. Momentem decydującym o rozpoczęciu działań zbrojnych stało się zagrożenie wykrycia tajnych organizacji niepodległościowych oraz wykorzystania wojska Królestwa Polskiego do tłumienia ruchów wolnościowych w Europie Zachodniej. Powstanie zbrojne rozpoczęła napaść na Belweder. Celem tego działania był zamach na Wielkiego Księcia Konstantego. Pośpiech i nieporozumienie spowodowały, że plan się nie powiódł. Wielki Książę Konstanty zbiegł. Grupa sprzysiężonych oficerów i podchorążych działała bez szerszego zaplecza. Jednak dzięki wsparciu ludu warszawskiego udało się opanować Arsenał oraz Warszawę.

W czasie trwania Powstania Listopadowego siły polskie liczyły ok. 150 tys. żołnierzy, zaś siły Imperium Rosyjskiego dysponowały 200-tysięczym wojskiem. Powstanie upadło 21 października 1831 r.

Obecnie dzień wybuchu Powstania Listopadowego 29 listopada upamiętnia obchodzony corocznie Dzień Podchorążego.