Zgoda szefów rad bezpieczeństwa Państw Wyszehradzkich ws. Ukrainy, NATO oraz polityki bezpieczeństwa UE
Szef BBN minister Stanisław Koziej uczestniczył w spotkaniu sekretarzy rad bezpieczeństwa i doradców ds. polityki bezpieczeństwa państw Grupy Wyszehradzkiej, które odbyło się 20-21 lutego br. w Budapeszcie. Obok problematyki strategii bezpieczeństwa europejskiego oraz zbliżającego się szczytu NATO, głównym tematem rozmów była sytuacja na Ukrainie.
Członkowie rad bezpieczeństwa wyrazili duże zaniepokojenie kryzysem ukraińskim. Dyskutowano m.in. o misji ministrów spraw zagranicznych Polski, Niemiec i Francji oraz ich negocjacjach z prezydentem Ukrainy Wiktorem Janukowiczem. Mówiono także o możliwych scenariuszach rozwoju sytuacji. W kontekście obecnych wydarzeń poruszano także temat przyszłości Partnerstwa Wschodniego.
W czasie rozmów poświęconych szczytowi NATO zaplanowanemu na 4-5 września w Walii pojawiła się propozycja przygotowania wspólnego stanowiska Polski, Czech, Słowacji oraz Węgier. W agendzie szczytu znajdą się m.in. sprawy związane z ewentualną misją szkoleniową w Afganistanie po 2014 r., rozwojem zdolności obronnych Sojuszu do 2020 r. oraz rolą i znaczeniem więzi transatlantyckich dla bezpieczeństwa Europy.
W trakcie obrad minister Stanisław Koziej mówił, że po 2014 r. konieczne jest kierowanie polityki obronnej Sojuszu w stronę zapewnienia zdolności do skutecznej obrony kolektywnej państw członkowskich, wiarygodnego odstraszania i szybkiego reagowania na pojawiające się wyzwania, w tym poza obszarem traktatowym.
Szef BBN podkreślił także, że oś amerykańsko-europejska jest istotnym elementem równowagi w skali globalnej i amerykański zwrot w kierunku Azji nie powinien oznaczać odwracania się plecami do Europy. W nadchodzących latach potrzebujemy większego zaangażowania państw europejskich w tworzenie zdolności obronnych NATO, w tym odpowiednich nakładów obronnych oraz ograniczenia procesu redukowania polityczno-wojskowej obecności USA w Europie.
Przedstawiciele państw Grupy Wyszehradzkiej zgodzili się także co do potrzeby oraz kierunków rozwoju Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej, w tym dyskusji nad jej strategicznymi fundamentami.
Jak mówił szef BBN, ostatnia Rada Europejska swoimi konkluzjami uruchomiła proces refleksji nad podstawowymi problemami bezpieczeństwa Unii, zlecając Wysokiemu Przedstawicielowi ds. Zewnętrznych i Polityki Bezpieczeństwa przygotowanie stosownego raportu do 2015 r. Raport ten ma być przygotowany w konsultacji z państwami członkowskimi, dlatego ważne jest wcześniejsze merytoryczne przedyskutowanie i próba uzgodnienia między państwami podstawowych problemów bezpieczeństwa europejskiego.
Jak przekonywał minister Stanisław Koziej refleksja ta powinna mieć całościowy charakter i kreślić wizję wyzwań, przed jakimi stanie UE w nadchodzących latach. Będzie to też okazją do podniesienia kwestii ważnych z punktu widzenia państw regionu.
Omawiano także propozycję zacieśnienia współpracy w obszarze cyberbezpieczeństwa, która polegać miałaby m.in. na przeprowadzaniu regularnych ćwiczeń i na wymianie doświadczeń. Współpraca taka mogłaby także przyczynić się do wzmocnienia stanowiska państw V4 w ramach NATO i Unii Europejskiej.
Dwudniowe konsultacje odbyły się z inicjatywy strony węgierskiej, która przewodniczy obecnie pracom w V4. Pierwszego dnia obrad delegacje spotkały się także z László SZŐKE, doradcą ds. polityki zagranicznej prezydenta Węgier.
Sama współpraca wyszehradzka w formacie sekretarzy rad bezpieczeństwa i doradców ds. polityki bezpieczeństwa została zainicjowana w 2013 r. cyklem warsztatów strategicznych poświęconych nowym ramom polityki bezpieczeństwa UE (warsztaty odbywały się 12 stycznia 2013 r. w Wiśle; 27 maja 2013 r. w Juracie; 30-31 sierpnia 2013 r. w Balatonkenese).