Pogrzeb "Trzech Komandorów"
Szanowni Państwo, W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy oraz Komitetu Organizacyjnego, mam zaszczyt poinformować, że 15 i 16 grudnia br. w Helu i Gdyni odbędą się uroczystości państwowego pogrzebu śp. kontradmirała Stanisława Mieszkowskiego, śp. kontradmirała Jerzego Staniewicza oraz śp. komandora Zbigniewa Przybyszewskiego – ofiar zbrodni komunistycznej.
W uroczystości pochówku uczestniczył będzie Prezydent RP Andrzej Duda, Zwierzchnik Sił Zbrojnych.
Nad przygotowaniem wydarzenia, całością prac związanych ze sprowadzeniem szczątków marynarzy do Gdyni oraz budową Kwatery Pamięci, czuwał – działający pod patronatem Prezydenta RP – Komitet Organizacyjny, w skład którego weszli przedstawiciele Rodzin śp. oficerów Marynarki Wojennej, a także Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Urzędu Miasta Gdyni, Instytutu Pamięci Narodowej, Ministerstwa Obrony Narodowej – w tym Marynarki Wojennej RP, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Wyrażamy ogromną radość z faktu, że ten symboliczny powrót marynarzy nad Bałtyk, ich pochówek oraz uroczyste otwarcie Kwatery Pamięci na gdyńskim Oksywiu będąnierozerwalnie łączyły się z obchodzoną w 2018 roku rocznicą 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, a tym samym 100-lecia odtworzenia Marynarki Wojennej.
Kontradmirał Stanisław Mieszkowski, kontradmirał Jerzy Staniewicz i komandor Zbigniew Przybyszewski – kawaler Orderu Virtuti Militari –
oficerowie przedwojennej Marynarki, bohaterowie obrony polskiego wybrzeża z 1939 roku, służący w Marynarce również po II wojnie światowej,
w grudniu 1952 roku zostali straceni na podstawie wyroku sądu wojskowego, po sfingowanym procesie i fikcyjnym oskarżeniu o udział w spisku przeciwko państwu polskiemu.
O przywrócenie ich pamięci, pełną rehabilitację i godne uczczenie bohaterstwa podwładnych i towarzyszy broni upomniał się w swojej woli testamentalnej wiceadmirał Józef Unrug, dowódca polskiej Floty i Obrony Wybrzeża
z 1939 roku.
Przebywając na emigracji we Francji, przed śmiercią zastrzegł, że sprowadzenie jego szczątków do Polski będzie jedynie możliwe: „jeżeli uprzednio lub równocześnie, zostanąpodobnie uczczeni i zrehabilitowani także - mający prawo do pamięci Narodu - koledzy, oficerowie Marynarki Wojennej RP, niewinnie straceni lub zmarli w więzieniu”. Wśród nich wymienił m.in. kontradmirałów S. Mieszkowskiego i J. Staniewicza oraz komandora Z. Przybyszewskiego. Dla przywrócenia dobrego imienia Marynarce Wojennej RP admirał domagał się także „dokładnego, jasnego i publicznego ustalenia winy oraz ukarania winnych” popełnionych na nich zbrodni.
Spełnienie głównych warunków okazało się możliwe dopiero w 2013 roku – po odnalezieniu przez Zespół Instytutu Pamięci Narodowej szczątków wspomnianych oficerów w kwaterze „Ł”, na tzw. Łączce, na warszawskich Powązkach i ich późniejszej identyfikacji.
Wywiązując się z obowiązku dbania o godność nieżyjących marynarzy, jaki spoczywa przede wszystkim na współczesnej Marynarce Wojennej RP, przedstawiciele Rodzin zamordowanych oficerów oraz kilku instytucji państwowych utworzyli w 2016 roku Komitet Organizacyjny, którego celem jest wypełnienie woli śp. wiceadmirała Józefa Unruga.
Dzięki zaangażowaniu Komitetu, na Cmentarzu Marynarki Wojennej
w Gdyni Oksywiu utworzona została Kwatera Pamięci, gdzie spoczną szczątki wiceadmirała J. Unruga, a także kontradmirała S. Mieszkowskiego, kontradmirała J. Staniewicza i komandora Z. Przybyszewskiego (w 65. rocznicę morderstwa sądowego na nich popełnionego) oraz innych oficerów, podoficerów i marynarzy, których bohaterstwo i poświęcenie nie mogą zostać zapomniane.
Wspólnie uczcijmy Ich pamięć.
Paweł Soloch
Sekretarz Stanu,
Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego
Szczegóły obsługi medialnej w osobnej zapowiedzi
Program uroczystości:
15 grudnia 2017 r. – Hel (uroczystości poprzedzające)
12.00–13.30 - wystawienie trumien oficerów MW RP w kościele pw. Bożego Ciała w Helu, msza święta (ul. Wiejska 46)
14.00–15.00 - uroczystości patriotyczne przed Pomnikiem Obrońców Helu
15.10–16.30 - uroczyste przejście okrętów MW RP z Helu do Gdyni - z trumnami oficerów MW RP na pokładzie /w przypadku niesprzyjających warunków atmosferycznych, przejazd drogą lądową/
16.30–17.30 - przejście konduktu pogrzebowego do kościoła pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdyni Oksywiu
17.30 - czuwanie przy trumnach oficerów MW RP
16 grudnia 2017 r. – Gdynia - uroczysty pogrzeb państwowy z ceremoniałem wojskowym
9.30–10.00 - przybycie uczestników uroczystości do kościoła Marynarki Wojennej RP pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdyni Oksywiu (ul. inż. J. Śmidowicza 47)
10.00–11.15 - msza święta pogrzebowa
11.15–12.30 - przejście konduktu pogrzebowego na Cmentarz Marynarki Wojennej (ul. ks. Muchowskiego 18) /możliwość przejazdu autobusami zapewnionymi przez 3. Flotyllę Okrętów/
12.30–13.30 - uroczysty pochówek w Kwaterze Pamięci na Cmentarzu Marynarki Wojennej, z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy
- wręczenie przedstawicielowi rodziny aktu pośmiertnego mianowania śp. kmdr. Jerzego Staniewicza na stopień kontradmirała.