100. rocznica zwycięskiego III Powstania Śląskiego
W piątek, 21 maja 2021 r. w Warszawie przedstawiciele władz samorządowych, instytucji państwowych oraz Wojska Polskiego i duchowieństwa upamiętnili 100. rocznicę zwycięskiego III Powstania Śląskiego.
W trakcie uroczystości na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego odbył się Apel Pamięci, salwa honorowa oraz ceremonia złożenia wieńców na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza. W imieniu Prezydenta RP pamiątkowy wieniec złożył płk Mariusz Fryc zastępca dyrektora Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi BBN.
* * *
III Powstanie Śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. i trwało do 5 lipca. Na jego czele stanął Wojciech Korfanty, śląski polityk i działacz społeczny. Główną przyczyną wybuchu powstania był sposób podzielenia Śląska przez Komisję Międzysojuszniczą po plebiscycie z marca 1921 r. Plebiscyt, który miał zadecydować o podziale Górnego Śląska między Polskę i Niemcy zakończył się porażką strony polskiej. Do głosowania dopuszczono osoby, które wcześniej wyemigrowały ze Śląska. Z Niemiec sprowadzono blisko 200 tysięcy emigrantów, w wyniku czego głosujący za przynależnością do Polski okazali się mniejszością. Po plebiscycie zaproponowano, aby w granicach II RP znalazły się tylko powiaty pszczyński i rybnicki oraz część katowickiego i tarnogórskiego. Ta decyzja spowodowała niezadowolenie ludności polskiej Śląska oraz władz państwowych.
Po dwóch miesiącach walk powstańcy opanowali prawie cały obszar plebiscytowy. Liga Narodów zdecydowała, że Polska otrzyma 29 procent tego terenu, z najbogatszą częścią okręgu przemysłowego i Katowicami oraz 46 proc. ludności. Uchwałę Ligi Narodów z 12 października 1921 r. uzupełniła konwencja genewska z 1922 r., regulująca kwestie z zakresu gospodarki i ochrony praw mniejszości narodowych.
Fot.: UdsKiOR
