Ryga. Szczyt Bukaresztańskiej Dziewiątki
W Rydze Prezydent Andrzej Duda wziął udział w spotkaniu przywódców państw Bukaresztańskiej Dziewiątki. Tematem rozmów była sytuacja bezpieczeństwa w regionie w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę, przygotowania do zbliżającego się Szczytu NATO w Waszyngtonie oraz prezydencka inicjatywa zwiększenia wydatków do 3 proc. PKB na obronność w państwach Sojuszu.
W stolicy Łotwy zebrali się liderzy krajów położonych na wschodniej granicy NATO: Bułgarii, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji i Węgier. W spotkaniu wziął udział Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg oraz nowi sojusznicy – ze Szwecji i Finlandii.
Na konferencji podsumowującej obrady Prezydent RP przedstawił trzy priorytety Polski związane z waszyngtońskim szczytem:
- dalsze wzmacnianie zdolności odstraszania i obrony NATO czyli pełna realizacja postanowień z poprzednich szczytów NATO w Madrycie i w Wilnie, by „obrona każdego centymetra ziemi państw NATO mogła być w pełni realizowana”. – Te działania wymagają przyspieszenia, pełnej realizacji i zacieśnienie współdziałania ze strony państw członkowskich, by każde państwo wskazało konkretne jednostki, które będą odpowiedzialne za realizację działań, zwłaszcza w zakresie przyspieszonej relokacji wojsk w przypadku realnego zagrożenia – przekazał Andrzej Duda. Jak dodał, trzeba doprowadzić do tego, by wszyscy w Sojuszu Północnoatlantyckim osiągnęli poziom 2 proc. wydatków PKB na obronność, „ale stoimy na stanowisku, że w obliczu rosyjskiej agresji i powrotu Rosji do polityki zimnowojennej, ten poziom powinien być podnoszony do 3 procent”.
- realizacja euroatlantyckich ambicji Ukrainy. – Wszyscy wspieramy dążenia Ukrainy do Unii Europejskiej, ale my, w Polsce, zdecydowanie wspieramy także kwestię jak najszybszego rozpoczęcia procesu akcesyjnego Ukrainy do NATO. Rozumiem przez to wystosowanie do Ukrainy oficjalnego zaproszenia do NATO, które umożliwiłoby rozpoczęcie procesu ratyfikacyjnego – powiedział Prezydent RP.
- rewizja podejścia NATO do Rosji. – Niestety, cały czas wiele krajów NATO w swojej retoryce mówienia o Rosji wraca do Aktu Stanowiącego o Wzajemnych Stosunkach, Współpracy i Bezpieczeństwie NATO–Rosja. My stoimy na stanowisku, że ten akt faktycznie nie obowiązuje, bo Rosja go wielokrotnie złamała. Ten akt trzeba uznać za zerwany przez Rosję i przejść nad tym do porządku dziennego. Dziś Rosja nie jest żadnym krajem, który byłby w dialogu z NATO, jest agresorem wobec wolnego świata i tak – ze wszystkimi tego konsekwencjami – powinna być traktowana – oświadczył Andrzej Duda.
Podczas obrad przywódcy we wspólnym oświadczeniu potwierdzili, że „kluczowym celem i największą odpowiedzialnością NATO jest zapewnienie naszego kolektywnego bezpieczeństwa w obliczu wszelkich zagrożeń, ze wszystkich kierunków”.
Oświadczenie Przewodniczących Szczytu Bukaresztańskiej Dziewiątki w Rydze
Chairs’ Statement of Bucharest 9 Summit in Riga
Od samego początku format Bukaresztańskiej Dziewiątki był nie tylko postrzegany jako głos wschodniej flanki NATO, ale rzeczywiście nim jest. Ponownie spotykamy się w niezwykle istotnym czasie, kiedy wspólny głos naszych krajów musi być wysłuchany przed zbliżającym się Szczytem w Waszyngtonie – mówił Andrzej Duda w czasie sesji otwierającej obrady.
Jak dodał, „decyzje podjęte na Szczycie NATO będą zasadnicze w konfrontowaniu się z rosnącą agresywnością Federacji Rosyjskiej”.
Prezydent zauważył, że trwająca od ponad dwóch lat wojna na Ukrainie pokazuje, że „Rosja jest gotowa użyć wszystkich dostępnych środków – w tym również militarnych – aby osiągnąć swoje neoimperialne cele”.
Andrzej Duda zwrócił uwagę, że na polskiej granicy z Białorusią wciąż dochodzi o prób nielegalnego przedostania się migrantów na terytorium Polski.
Polska granica z Białorusią jest świadkiem wykorzystywania migracji jako broni; wykorzystywania nielegalnej presji migracyjnej – sztucznie wywołanej przez Kreml – jako części operacji hybrydowej – wskazał polski przywódca.
Prezydent zauważył, że podobne narzędzia wykorzystywane są również wobec innych państwa naszego regionu.
Na marginesie Szczytu B9 polski przywódca spotkał się z Sekretarzem Generalnym NATO Jensem Stoltenbergiem.
W rozmowie z dziennikarzami przed rozpoczęciem Szczytu B9 Prezydent wskazał, że „za naszymi granicami toczy się w tej chwili wojna, a rosyjska agresja na Ukrainę trwa”. – Dziś wszyscy wspieramy broniącą się Ukrainę, obrońców Ukrainy. Wysyłamy wsparcie militarne, udzielamy pomocy humanitarnej i pomocy ludzkiej także uchodźcom z Ukrainy. Wszyscy jesteśmy zaangażowani – mówił.
Andrzej Duda podkreślił, że kluczową kwestią pozostaje budowa potencjału obronnego krajów wschodniej flanki NATO w celu zapewnienia bezpieczeństwa całego Sojuszu w dobie odradzającego się rosyjskiego imperializmu.
Prezydent przypomniał, że podczas pierwszego Szczytu B9 przywódcy państw Europy Środkowej domagali się ustanowienia wysuniętej obecności wojsk NATO na wschodniej flance. – To się stało faktem, to był wtedy nasz wspólny sukces – zauważył Andrzej Duda.
Polskiemu przywódcy towarzyszyli: Szef BBN Jacek Siewiera oraz Szef BPM Mieszko Pawlak.